Мазһабсыз деп кімге айтылады?

Сұрақ: Мазһабсыз деп кімге айтылады?

Жауап: Төрт мазһабтың бірін ұстанбай, дұрыс жолда болмаған адамның мазһабсыз деп аталғаны сияқты, төрт мазһабты араластырып, ыңғайына келген мазһаб бойынша әрекет ететін адамға, яғни мазһабтардың үкімдерін араластырып...

Хадиспен жүргісі келетін мазһабсыздар

Сұрақ: Қазіргі таңда өздерін "сәләфит" деп атайтын адамдар көбейіп келеді. Олардың айтуынша "ең дұрыс жол Пайғамабарымыз саллаллаһу алейһи уәсәлләмның сүннеті және біз сол жолды ұстанамыз. Біздің масхабтарға қарсылығымыз жоқ. Бірақ мазһаб үкімдеріне қарағанда хадиспен жүргенді абзал деп білеміз” дейді.

Пайғамбар жолы және мазһаб

Расулуллаһтың жолы

Пайғамбарымыздың жолы - Құран Кәріммен, хадис шәрифтермен және мужтаһидтердің ижтиһадтарымен көрсетілген жол! Осы үш дәлелмен бірге тағы  "Ижмаи уммет" деп аталатын Сахабалармен Табеиннің...

Әһли сүннет уәл-жамағат

Дұрыс жол тек қана Әһли сүннет уәл-жамағат жолы. Хадис шәрифте былай делінеді: "Үмбетім 73 топқа бөлінеді. Олардың ішінен 72сі тозаққа барады, тек бір топ қана құтылады. Тозақтан құтылатын сол жалғыз топ Менің және сахабарымның жолымен жүргендер болады" (Тирмизи, Ибн Мажә)

Мазһаб жайлы сұрақ-жауаптар

Сұрақ: Орталық Азия халықтары Ханафи мазһабын ұстанады, Кавказ елі басқа мазһаб, ал арабтар тіптен басқа мазһаб ұстанады. Сонда пайғамбарымыз Мұхаммед алейһиссалам қандай мазһабты ұстанған? Ханафи мазһабы дұрыс екеніне кім кепіл?

Жауап: Мазһаб - жол деген мағынаны береді. ...

Мазһаб ұстану шарт па?

Сұрақ: Орталық Азия халықтары Ханафи мазһабын ұстанады, Кавказ елі басқа мазһаб, ал арабтар тіптен басқа мазһаб ұстанады. Сонда пайғамбарымыз Мұхаммед “алейһиссалам” қандай мазһабты ұстанған? Ханафи мазһабы дұрыс екеніне кім кепіл?

Жауап: Мазһаб - жол деген мағынаны береді. Бір мүжтаһидтің ижтиһад ету арқылы шығыртып, қол жеткізген үкімдерімен мәліметтердің барлығына бірдей сол мүжтаһидтің мазһабы (жолы, еңбегі) делінеді.

Шәһид деп кімдерді айтамыз?

Сұрақ: Шәһид деп кімдерді айтамыз? Террорист өлтірсе, жер сілкінісінен өлсе, қазіргі уақыттағы болып жататын әскери дайындықтарда байқаусызда өлтірілсе шәһид болып санала ма?

Жауап: Дін кітаптарында шәһид болудың көп түрлері білдірілген. Бірнешеуі мыналар:

1- Әһли сүннет сенімін таратуға тырысқандар шәһид болады. (Мәктубати Раббани)

Пір деген кім?

Сұрақ: Пір дегендер кімдер?

Жауап: Пір деген сөздің сөздіктегі мағынасы ақсақал, қарт кісі деген мағынаны білдіреді. Дінімізде тасаууф ілімінің ғұламаларына сол жолдың үлкені, ақсақалы, құрметтісі деген мағынада пір деп атаған.

Түсінікті болу үшін кеңірек мәлімет берейік.

Хақты қалай табамыз?

Сұрақ: Мен араласып жүрген жамағат дұрыс жолда ма, әлде бұрыс жолда ма деп күмәнданып жүрмін. Қай жамағатқа барсам да біз дұрыс жолдамыз деп айтады. Осы мәселеде сіз қандай кеңес бересіз?

Жауап: Құран кәрімде былай делінген: «Адамдар дінде әр түрлі топтарға бөлінді. Әр топ өз жолын дұрыс деп ойлап қуануда.» (Мү’минун 53)

Пайғамбарымыз үмметінің басына келетіндерді білдіріп жатып: «Үмбетім 73 топқа бөлінеді. Олардың ішінен 72-сі тозаққа барады, тек бір топ қана құтылады.» деді. Сахабалар мұны естігенде “Ол қай топ?” деп сұрады, сонда пайғамбарымыз

Мазһабтың үкімін ұстану керек

Сұрақ: “Ибн Абидин”, “Хиндийа”, “Дурәр” секілді құнды кітаптарда өткен кейбір хадис шәрифтер аяттарға қарама-қайшы секілді болып көрінеді. Мазһабымыздың кейбір үкімдері де хадис шәрифтерге қайшы секілді. Мұндай жағдайда не істеуге болады? Хадистерге мойынсұну керек па? Әлде мазһаб үкімдеріне мойынсұну керек па? 

Жауап: Алдымен кейбір ережелерді қысқаша біліп алайық:

1) Бір хадис бір аятқа қайшы болып көрінсе, хадис шәрифке мойынсұнылады.

Имам Ағзамның хадис ілімі

Сұрақ: Жаңадан пайда болған кейбір топтар Имам Ағзам жайлы «Әбу Ханифаның хадис ілімі заиф» деп жиі айтатын болды. Бұлардың мақсаты не?

Жауап: Имам Ағзам Әбу Ханифаны әдетте мазһабсыздар “Имам Ағзам” деп айтқысы келмегендіктен “Әбу Ханифа” деп атайды. Олардың сөздеріне мән бермеу керек. Хадис ілімін білмеген адам фиқһ ілімін қалай білсін? Бұл екі ілім бір-біріне тығыз байланысты. Фиқһ ғалымы - өзге ілімдермен бірге хадис шәрифтерді де жақсы білген адам деген сөз.